فرمولاسیون تولید قرصهای خوراکی

فرمولاسیون تولید قرصهای خوراکی

داشتن اطلاعاتی در مورد فرمولاسیون تولید قرصهای خوراکی یکی از فرآیندهای پرچالش داروسازی بوده که علاوه بر دانش شناخت مواد و فرمول کردن آنها، نیازمند دستگاه مناسب و تجربه کافی هم می باشد.

 طراحی و تولید قرصهای خوراکی یک فرآیند چند مرحله ای پیچیده بوده که فرمولاسیون تولید قرصهای خوراکی از اهمیت ویژه ای برخوردار است، بطوری که باید مقدار مناسبی از ماده دارویی در فرم مناسب و زمان مشخص به پودر اضافه گردد. اکثر مواد دارویی جریان پذیری کافی جهت ریزش پودر از قیف به داخل حفره قالب را ندارند. و در نتیجه باید از قبل فرآیندی روی آنها انجام شود تا قابلیت تبدیل شدن به قرص را پیدا کنند. معمولا در ساخت قرصهای خوراکی اجزای مختلفی به پودر دارویی افزوده می شود که هر کدام نقش مخصوص به خود را دارند. در این مطالعه به بررسی نقش مواد مختلف در تولید قرص پرداخته می شود.

تولید قرص های خوراکی
فرمولاسیون تولید قرصهای خوراکی

مواد افزودنی مورد نیاز در فرمولاسیون تولید قرصهای خوراکی 

مواد افزودنی مورد نیاز در فرمولاسیون تولید قرصهای خوراکی به شرح زیر است:

فرمولاسیون تولید قرصهای خوراکی
  • لاکتوز: لاکتوز یکی از رایجترین ماده مورد نیاز در فرمولاسیون تولید قرصهای خوراکی  بوده که بعنوان رقیق کننده بکار می رود.

لاکتوز انیدریدی (بدون آب) در مجاورت دراوهای آمینی تحت تاثیر واکنش میلارد قرار نمی گیرد. ( واکنش رایج بین قندهای کاهنده و آمینواسیدها که باعث تعیر رنگ قند به قهوه ای می شود) دو گرید تجاری این نوع لاکتوز عبار است از:

  1. گرید درشت با مش ۸۰-۶۰
  2. گرید معمولی با مش ۱۰۰-۸۰ 
  • نشاسته اصلاح شده: نشاسته ۱۵۰۰ که از قبل ژلاتینه شده است و بعنوان رقیق کننده، عامل تجزیه و یک بایندر قابل استفاده است. این نوع بطور معمول ۱۰ درصد وزنی اش آب است.
  • نشاسته هیدرولیز شده: گریدهای تجاری رایج آن با نامهای ایمبکس و سلوتاب در بازار موجود بوده و هر دو دارای ۹۲-۹۰ درصد دکستروز و ۵-۳ درصد مالتوز می باشد.
  • دکستروز: نام گرید تجاری آن سرلوز بوده که بصورت دانه های درشت است.
  • مانیتول: برای ساخت قرصهای خوراکی جویدنی استفاده می شود. این ماده یک شیرین کننده گرانقیمت بوده که بعلت جریان پذیری پائینش با مقدار زیادی روان کننده در فرمول مورد استفاده قرار می گیرد.
  • شکر/ساکاروز: این ماده می توانند بعنوان رقیق کننده فرآیندهای فشاری مورد استفاده قرار گیرند. مثال رایج آن شامل:
  1. قرص شکر: ۹۳-۹۰ درصد شکر بعلاوه ۱۰-۷ درصد شکر وارونه
  2. نوتب: ۹۳-۹۰ درصد شکر بعلاوه ۴ درصد شکر وارونه با نشاسته ذرت و منیزیم استئارات
  3. دیپاک: ۹۷ درصد شکر بعلاوه ۳ درصد دکسترین
  • آویسل: یک سلولز میکروکریستالی با دو گرید PH101 مخصوص پودر با سایز ذرات ۵۰ میکرومتر، و PH102 برای گرانول با سایز ذرات ۱۰۰ میکرومتر. 

انواع بایندر در فرمولاسیون تولید قرصهای خوراکی  

در تولید و فرمولاسیون تولید قرصهای خوراکی، تنوع زیادی از بایندرها وجود دارد که عبارت است از:

  • بایندرهای طبیعی:
  • خمیر نشاسته
  • صمغ عربی
  • ژلاتین
  • کتیرا
  • سلولز
  • خمیر آلژینیک 
  • بایندرهای سنتزی:
  • اتیل سلولز
  • متیل سلولز
  • سدیم کربوکسی متیل سلولز
  • پلی وینیل پیرولیدون PVP که یک پلیمر محلول در آب هست که بنام پلی ویدون یا پوویدون هم معروف است.
  • هیدروکسی پروپیل متیل سلولز HPMC
  • پلی اتیلن گلایکول
  • هیدروکسیل متیل سلولز
  • بایندرهای رایج تجاری:
  • هیدروکسی پروپیل متیل سلولز
  • نشاسته ۱۵۰۰: نشاسته ذرتی که بطور جزئی از قبل ژلاتینه شده است.
  • متوسل یا HPMC
  • شکر

مواد تجزیه کننده مورد استفاده در فرمولاسیون تولید قرصهای خوراکی

 در فرمولاسیون تولید قرصهای خوراکی، این دسته از مواد جهت کمک به دستگاه گوارش برای تجزیه قرص استفاده می شود. برخی از این مواد شامل:

  • نشاسته: ۲۰-۵ درصد وزن کل قرص
  • کلی ها: ویگام HV، بنتونیت ۱۰ درصد وزنی فقط برای قرصهای رنگی
  • مشتقات نشاسته: پریموژل و اکسپلوتب ۸-۱ درصد
  • مشتقات سلولز: آسی- دی- سول (سدیم کربوکسی متیل سلولز)
  • پلی وینیل پیرولیدون شبکه ای شده

تجزیه کننده های قوی در فرمولاسیون تولید قرصهای خوراکی

در فرمولاسیون تولید قرصهای خوراکی نسل جدیدی از تجزیه کننده ها بوده که در تولید قرصهای خوراکی در غلظتهای پائین کاملا موثرند. به طوری که وقتی در محیط آبی قرار می گیرند حجمشان ده برابر می شود. بطور مثال:

  • کراس کارملوز: یک پلیمر سلولزی شبکه ای شده است.
  • گلایکولات نشاسته سدیم: یک مشتق نشاسته بوده که با شبکه ای شدن مولکولی ایجاد می شود.
  • اتیل سلولز
  • کراس پاویدون: پاویدون شبکه ای شده 

انواع روان کننده در فرمولاسیون تولید قرصهای خوراکی 

انواع روان کننده در فرمولاسیون تولید قرصهای خوراکی به شرح زیر است:
باعث کاهش اصطکاک بین سطح قرص و قالب بخصوص در هنگام بیرون پریدن قرص می شود مانند:

روان کننده
روان کننده یا به انگلیسی لوبریکانت (Lubricant)
  • استئاریک اسید و نمکهای آن مثل کلسیم و منیزیم استئارات (نکته: خاصیت روان کنندگی استئاریک اسید از نمکهای آن کمتر است)
  • پلی اتیلن گلایکول با وزن مولکولی بالا (PEG)
  • تالک
  • سورفکتانتها
  • روغنهای هیدروکربنی 

 انواع گلایدانت در فرمولاسیون تولید قرصهای خوراکی

گلایدانت
گلایدانت یا گلایدنت که در انگلیسی به آن Glidant گفته می شود

انواع گلایدانت در فرمولاسیون تولید قرصهای خوراکی که با کاهش اصطکاک بین ذرات گرانول یا پودر باعث جریان پذیری بهتر آنها می شود به شرح زیر است:

  • تالک (۵درصد)
  • نشاسته (۱۰-۵ درصد وزنی)
  • ایروزیل
  • سیلیکای کلوئیدی که با نام کبوسیل معروف است
  • سیلوئید

 انواع مواد ضد چسبندگی در فرمولاسیون تولید قرصهای خوراکی

جهت جلوگیری از چسبیدن پودر یا گرانول به قالبها و پانچها استفاده می شود مانند:

  • تالک
  • سیلیکای کلوئیدی
  • منیزیم استئارات
  • نشاسته 

طعم دهنده ها در فرمولاسیون تولید قرصهای خوراکی

در فرمولاسیون تولید قرصهای خوراکی و از جمله قرص های جویدنی معمولا از طعم دهنده ها یا ماسک کننده های طبیعی استفاده می شود. در تولید قرصهای خوراکی کودکان، معمولا طعم دهنده میوه ای مثل پرتقالی یا توت فرنگی استفاده می شود. 

افزودنی شیرین کننده در فرمولاسیون تولید قرصهای خوراکی

انواع افزودنی های شیرین کننده در فرمولاسیون تولید قرصهای خوراکی به شرح زیر است:

  • آسپارتام: در آب پایدار نیست.
  • ساکارین: ۵۰۰ برابر شیرین تر از ساکاروز با یک طعم تلخی انتهایی بوده اما سرطان زاست. 

برای تولید قرصهای خوراکی مناسب به غیر از فرمولاسیون نیاز به دستگاه مناسب می باشد. فناوران صادق اسپادانا دستگاه قرص ساز مناسبی برای تولید قرص با کیفیت طراحی کرده است که برای خرید و مشاوره با ما در ارتباط باشید.


منابع 

 ۱- واحد طراحی و مهندسی شرکت فناوران صادق اسپادانا۲- https://www.lfatabletpresses.com

۳- https://www.saintytec.com

نوشته‌های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *